U današnjem ćlanku Vam donosimo šta znaći kad se budite u isto vrijeme,u nastavku proćitajte
- Buđenje svake noći u isto vrijeme nije slučajnost – sve više ljudi širom svijeta susreće se s ovim obrascem i pita se šta stoji iza toga. Statistike pokazuju da više od 35% odraslih osoba doživi noćna buđenja najmanje tri puta sedmično, a problemi se povećavaju s godinama. Iako u početku mogu djelovati bezopasno, učestala buđenja, naročito ako nakon toga ne možete ponovo zaspati, mogu ukazivati na dublje fizičke ili mentalne uzroke.
Jedan od ključnih faktora koji utiče na noćna buđenja jeste naš unutrašnji biološki sat, poznat kao cirkadijalni ritam. Ovaj 24-satni ciklus upravlja time kada se osjećamo pospano, a kada puni energije, i direktno je povezan s oslobađanjem hormona poput melatonina. Osim toga, tokom noći prolazimo kroz četiri različite faze sna, a najveće šanse za buđenje javljaju se upravo tokom lakših faza.
- Ipak, ako se buđenja dešavaju redovno, uvijek u isto vrijeme, moguće je da uzrok nije samo biološki ritam, već i neki od sledećih faktora:
Nesanica
Jedan od najčešćih poremećaja spavanja. Osobe koje pate od nesanice imaju poteškoće da utonu u san, često se bude tokom noći, a ponekad se bude i prerano ujutro, nesposobne da nastave spavanje. Iako uslovi za spavanje mogu biti idealni, san jednostavno ne dolazi.
Simptomi uključuju:
-
Teškoće s uspavljivanjem
-
Često buđenje tokom noći
-
Površan i lak san
-
Osjećaj umora tokom dana
-
Loša koncentracija
Nesanica može biti uzrokovana: radom u smjenama, kasnim korištenjem telefona, neredovnim odlaskom na spavanje, konzumacijom kofeina, alkohola ili nikotina u večernjim satima, kao i stresom, trudnoćom, fizičkom boli i nedostatkom fizičke aktivnosti.
Stres
Psihološki pritisak direktno utiče na kvalitet sna. Osobe pod stresom češće se bude, imaju plitak san i duže im treba da ponovo zaspe. Loš san dodatno pojačava osjećaj stresa, što stvara zatvoreni krug iz kojeg je teško izaći. U takvim slučajevima, kognitivno-bihejvioralna terapija može biti od velike pomoći.
Promjene u godinama
Kako starimo, tijelo prolazi kroz brojne promjene, uključujući i one koje utiču na san. Starije osobe obično ranije liježu, ranije se bude i češće se bude tokom noći. Ove promjene najčešće su povezane s prirodnim slabljenjem cirkadijalnog ritma, ali i sa zdravstvenim tegobama. Rješenje može biti izlaganje prirodnom svjetlu tokom dana i pažljivo regulisanje rutine spavanja.
Hormonalni disbalans
Trudnoća, peri-menopauza i menopauza često utiču na ritam spavanja. Kod trudnica, fizička nelagodnost otežava mirno spavanje, dok žene u menopauzi često pate od valunga i poremećaja termoregulacije. Rješenje može biti korištenje specijalnih jastuka za trudnice ili hlađenje posteljine i prostorije.
Uticaj lijekova
Pojedini lijekovi imaju neželjene efekte na spavanje. Beta-blokatori, diuretici i određeni antidepresivi mogu poremetiti ciklus spavanja. Na primjer, beta-blokatori smanjuju lučenje melatonina, a diuretici povećavaju potrebu za mokrenjem tokom noći. Ako primijetite da vam lijekovi remete san, obavezno se konsultujte s ljekarom.
Životne navike
Neuredan stil života i loše navike često stoje iza lošeg sna. Neredovno spavanje, upotreba telefona u krevetu, konzumiranje alkohola ili kofeina u večernjim satima i fizička neaktivnost mogu uzrokovati noćna buđenja. Fizička aktivnost, zdrava ishrana i stabilna rutina mogu značajno popraviti kvalitet sna.
Hronični bol
Osobe koje pate od hroničnog bola – bilo zbog povreda, reumatskih bolesti ili drugih stanja – često se bude tokom noći. Bol remeti kontinuitet sna, a uz njega dolazi i anksioznost, koja dodatno otežava ponovni ulazak u duboke faze spavanja.
Kada potražiti pomoć stručnjaka?
Ako se buđenja ponavljaju svake noći u isto vrijeme i osjećate se iscrpljeno i tokom dana, preporučuje se konsultacija s ljekarom. Nekad je dovoljna promjena životnih navika, ali u drugim slučajevima uzrok može biti ozbiljniji – hormonalni poremećaj, hronični stres ili neko drugo zdravstveno stanje.
