U svjetlu nedavne tuge, svijet je izgubio jednu izuzetnu umjetnicu—Gabi Novak, legendarna hrvatska pjevačica. Preminula je u 89. godini, od posljedica upale pluća, svega dva mjeseca nakon što je doživjela neizrecivo teški gubitak—smrt svog jedinog sina, Matije Dedića. Taj gubitak joj je teško pao, i činilo se da je posljednja bitka, ona s bolešću, bila previše za sav njezin životni put.

Gabi, poznata po svom emotivnom i duševnom interpretativnom stilu, napustila nas je tiho, gotovo neprimjetno, i s njenim odlaskom kao da je nestala i ta posebna vrsta muzike koju je u sebi nosila. U posljednjim danima, hrabro se borila protiv pneumonije—povremeno su se činili znakovi oporavka, ali je zdravlje, nažalost, počelo klonuti. Iako je njen rođendan bio 8. jula, te godine ga nije proslavila. Rekla je: “Ja vam te rođendane više uopšte ne slavim.” Umjesto slavlja, porodica je održala skromno okupljanje, no Gabi svoju 90. godišnjicu nije dočekala.

Upala pluća, poznata i kao pneumonija, predstavlja tešku infekciju plućnog tkiva, uzrokovanu bakterijama, virusima ili ponekad gljinicama. Često dovodi do naglog pogoršanja stanja, naročito kod starijih ili imunokompromitiranih osoba. Kao kod Gabi, pneunomija može biti nesmiljena. U plućima se zaradi otečene i ispunjene tečnošću alveole, zbog čega je disanje otežano, a oksigenacija krvi narušena.

Tipičan spektar simptoma obuhvata:

  • intenzivan kašalj, često s različitim vrstama iskašljaja (žuti, zeleni, smeđi, pa čak i krvavi)

  • bol u grudima, posebno pri svakom udahu ili kašlju

  • ubrzano disanje i nedostatak daha

  • povišena temperatura i znojenje

  • zamor, gubitak apetita, mučnina ili povraćanje

  • ponekad – blagi ili odsutni simptomi, naročito kod određenih tipova pneumonije

Infekcija može biti uzrokovana različitim mikroorganizmima:

  1. bakterijska pneumonija – najčešća i često najteža vrsta; S. pneumoniae često zahtjeva hospitalizaciju

  2. virusna pneumonija – obično blaža, ali može biti fatalna kod starijih i imunološki ugroženih

  3. gljivična pneumonija – rjeđa, ali ozbiljna kod osoba sa oslabljenim imunitetom

  4. atipična pneumonija – uzrokovana mikoplazmama, klamidijama ili određenim virusima, često sa blažim tokom

Bolest se uglavnom razvija kroz nekoliko faza:

  • kongestija – tečnost se nakuplja u plućima

  • crvena hepatizacija – krvne ćelije u pokušaju da se bore protiv infekcije dolaze u pluća

  • siva hepatizacija – crvene ćelije raspadaju se, pluća dobijaju sivkast izgled

  • fazno oporavak – kada pluća počinju vraćati funkciju i normalnu strukturu

Komplikacije koje pneumonija može izazvati su vrlo ozbiljne:

  • pleuralni izliv – nakupljanje tečnosti koje dodatno otežava disanje i uzrokuje bol

  • sepsa – širenje infekcije u krvotok, što može dovesti do sistemnog šoka

  • apsces pluća – formiranje gnojnog džepa unutar pluća

  • meningitis – širenje infekcije na moždane ovojnice

  • akutna respiratorna insuficijencija – potpuni kolaps plućne funkcije, što može biti fatalno

Rizične skupine za teži tijek pneumonije:

  • djeca mlađa od 2 godine

  • osobe starije od 65 godina

  • osobe s oslabljenim imunološkim sistemom (autoimune bolesti, transplantacije, onkološki pacijenti)

  • osobe sa hroničnim bolestima srca, pluća

  • pušači ili osobe izložene štetnim hemikalijama, uključujući i pasivno pušenje

Prevencija pneumonije uključuje nekoliko važnih koraka:

  • redovno i temeljno pranje ruku

  • dezinfekcija površina koje se često dodiruju

  • nošenje zaštitnih maski, naročito u kriznim periodima

  • vakcinacija: protiv pneumokoka, gripe, i COVID-19

  • izolacija bolesnih osoba, radi smanjenja širenja infekcija

U slučaju pojave hitnih simptoma — poput otežanog disanja, bolova u grudima, visoke temperature, plavo-ljubičaste boje usana ili prstiju, naglog poremećaja svijesti — odmah potražiti medicinsku pomoć.

Gabi Novak ostaje upamćena kao pjevačica koja je ostavila dubok trag na glazbenoj sceni Hrvatske. Njen jedinstveni glas i emotivni nastupi postali su dio kulturne baštine. Iako je napustila svijet, njen utjecaj ne blijedi; pjesme koje je ostavila za sobom i dalje žive, i njena prisutnost, iako tiha, i dalje odiše putem njenih interpretacija.

Kao umjetnica, Gabi nije bila samo glas, već simbol emocionalne dubine i integriteta. Njena smrt podsjeća nas na važnost zdravlja, na prijetnje koje pneumonija predstavlja, osobito starijima, i na to kako jedna bolest, u pogodno vrijeme, može prekinuti živote onih koji su osjećali prirodno slaviti život — poput nje.

Gabi Novak je, kroz svoj rad, živjela muzički punim životom, i sada, i nakon njenog odlaska, ta muzika i snaga žive kroz nas.

Preporučujemo

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR